Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Bourtoulaigo
Portulaca oleracea
Portulacaceae
Autre noum : Bourtouraigo.
Noms en français : Pourpier, Porcelane.
Descripcioun :La bourtoulaigo es uno planto bèn couneigudo que rebalo au sòu. Fai de flour jauno de 4 à 6 petalo, li cambo soun rouginasso e li fueio poupouso. Lou fru es un boursèu que caup de grano negro. Ei coumuno dins li relarg secarous sus li marrìdi terro d'ort.
Usanço :Ei visto coume uno marrido erbo, pamens fai uno bono ensalado champanello e pòu tambèn èstre cousinado. Soun estùdi a moustra qu'èro richo en ouligo-elemènt, en vitamino C e en oumega-3. Ei bono peréu contro lou quiéu tapa.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Portulaca
Famiho : Portulacaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ribiero
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Portulaca oleracea L., 1753